Detentiehuis Kortrijk en GI De Zande: mensen zijn meer dan hun verleden

Hoe bouw je na een misdrijf opnieuw aan een toekomst in de samenleving? Het is de centrale vraag in zowel het Detentiehuis Kortrijk als De Zande in Ruiselede, Beernem en Wingene. De doelgroepen verschillen, maar de ambitie blijft dezelfde: mensen sterker laten terugkeren, onder meer via werk. Ondernemen sprak met Petra Colpaert, directeur van Detentiehuis Kortrijk, en Dieter Demeurisse, campusverantwoordelijke van De Zande.

Waar klassieke gevangenissen vooral draaien rond opsluiting en controle, kiest het Detentiehuis Kortrijk bewust voor een alternatieve aanpak. De kern? Het hoge recidivecijfer van 70 procent doorbreken via een reclasseringsplan dat inzet op autonomie, herstel en voorbereiding op het leven buiten. Kleinschaligheid, begeleiding en een menselijke aanpak zijn daarbij sleutelelementen. “We vermijden stressfactoren van een klassieke gevangenis: lawaai, conflicten en geroep”, vertelt directeur Petra Colpaert. “In kleine leefgroepen leren bewoners opnieuw samenleven en verantwoordelijkheid opnemen. Dat zorgt voor rust, maar ook ruimte om vaardigheden te herontdekken.”

Een gelijkaardige logica is te vinden bij de jongeren in De Zande, een gesloten gemeenschapsinstelling waar jongeren vanaf veertien jaar door de jeugdrechter worden geplaatst na een jeugddelict. “Met hen onderzoeken we waarom die feiten zijn gepleegd en wat er nodig is om herhaling te vermijden”, legt campusverantwoordelijke Dieter Demeurisse uit. “Het doel blijft altijd hetzelfde: jongeren sterker naar buiten laten gaan zodat ze geen nieuwe feiten meer plegen.”

Twee modellen als kompas

Om die ambitie richting te geven, werken beide instellingen met het Good Lives Model en het Risk-Need-Responsivity-model (RNR). “De focus op het Good Lives Model, dat vertrekt van positieve doelen, is nieuw geïmplementeerd binnen het concept van de Detentiehuizen”, zegt Colpaert. “We kijken niet alleen naar wat misliep, maar ook naar wat iemand wel wil bereiken. Via werk, relaties herstellen en talenten ontwikkelen bouwen bewoners stap voor stap aan een zinvol leven.”

“In De Zande helpt het Risk-Need-Responsivity-model (RNR) risico’s en noden in kaart te brengen en de juiste begeleiding te kiezen terwijl “het Good Lives Model inzet op het bevorderen van het welzijn van de jongeren door de sterke eigenschappen en capaciteiten van het individu centraal te stellen”, legt Demeurisse uit. “Elke twee weken volgt een evaluatie in een multidisciplinair team, samen met de jongere en vaak ook met ouders, jeugdrechter of consulent. Zo kunnen we voortdurend bijsturen.”

Lees het volledige artikel in het septembernummer van Ondernemen.