Economie als arena voor samenwerking
Luigino Bruni, die recent te gast was bij ETION, pleit voor een economie waarin ondernemers niet alleen gedreven worden door winst, maar ook door de wens om bij te dragen aan het welzijn van anderen. Voor de Italiaanse econoom en hoogleraar is dit geen idealisme, maar een noodzakelijke herontdekking van de oorspronkelijke rol van de economie in de samenleving. Zijn visie daagt mensen uit om het economische systeem niet te zien als een harde strijd, maar als een samenwerking voor het algemeen goed.
Wederzijds voordeel
Volgens Bruni is de moderne economie, vooral in het Westen, te vaak gefocust op concurrentie en eigenbelang. Dit staat haaks op de oorspronkelijke principes van de markt, die hij ziet als een arena voor samenwerking. “Het economische principe is niet eigenbelang, maar wederkerigheid”, zegt hij.
Buitensporige winsten zijn een pathologie van de markt en geen teken van goede werking.
Om dit punt kracht bij te zetten, gebruikt hij het voorbeeld van een jonge ondernemer in de elektriciteitssector. “Een ondernemer zou zich bij het opstarten van zijn bedrijf niet moeten afvragen welke concurrent hij kan verslaan, maar wel hoe hij anderen kan helpen. Ondernemen gaat om wederzijds voordeel. Wie dit niet begrijpt, loopt het risico een slechte ondernemer te worden.”
Visie op kapitalisme
De rol van samenwerking en gemeenschap in de economie staat ook centraal in Bruni’s visie op kapitalisme. Zijn recente keynote op 19 november bij ETION draaide rond de vraag: ‘Wat gebeurt er met het kapitalisme als het alleen nog maar gericht is op winst?’ “Het centrale thema van mijn lezing ging over de relatie tussen kapitalisme en religie. We weten dat kapitalisme en elke vorm van economie voortkomen uit een geest. Deze geest is de afgelopen eeuwen in staat geweest om economische en sociale wonderen te creëren. Wat wordt het kapitalisme als de geest er niet meer is, of als het alleen nog maar een geest is die volledig gericht is op winst?”
Lees het volledige artikel in het decembernummer van Ondernemen.