Vesperance: tussen nostalgie en hoop
De Tussentijd is een periode van overgang: oude instituties brokkelen af, maar het nieuwe is nog niet geboren. In deze liminale ruimte ervaren velen een mengeling van onzekerheid, nostalgie en verwachting. Een term die deze unieke emotie treffend vangt, is vesperance.
Vesperance erkent de pijn van het loslaten, maar ook de schoonheid van het onbekende dat voor ons ligt.
Wat is vesperance?
Ik ontdekte de term vesperance door een LinkedIn Post van Marco Derksen, maar hij ontstond op Reddit waar Maskofman hem beschreef als “De eenzame emotie van weemoedige erkenning van het heden als een vervagend tijdperk, getint met anticipatie op een onherkenbare, transformerende toekomst.”
Hij schreef er het volgende over:
Vesperance is that bittersweet moment when you're driving through your quiet college town, windows down, and the air feels thick with possibility. It's the golden hour of an era, and you're acutely aware that you're riding the last rays of a setting sun. You look around and see the world in the simplicity of the now, cognizant of the tectonic shifts on the horizon.
And in that instant, you're both a poet and a prophet. You feel a sense of loss for this beautiful, imperfect world that doesn't even know it's already a memory. Yet, there's a thrill, a pulse of electric anticipation for the unfathomable future that's rushing toward you.
Vesperance is the emotional echo in that liminal space, where the nostalgia for what's behind you is tinged with the exhilarating unknown of what lies ahead. It's not just an emotion; it's a narrative, a story where you're both the reader and the protagonist, caught in the poignant pause between chapters, unable to resist turning the page.
Het gaat dus om het gevoel van nostalgie naar iets dat aan het verdwijnen is, gecombineerd met spanning, verwachting, enthousiasme over wat er komen gaat, zonder te weten wat er juist komt.
Het woord combineert vesper (avond) en esperance (hoop of verlangen), en drukt uit hoe we ons bewust worden van het einde van een tijdperk, terwijl we tegelijkertijd hoopvol uitkijken naar wat nog onbekend is. Het is de combinatie van een afscheid en een uitnodiging.
Vesperance en Actieve Hoop
Vesperance sluit aan bij het concept van actieve hoop, zoals beschreven door Joanna Macy en Chris Johnstone. Waar passieve hoop wacht op externe redding, vraagt actieve hoop om betrokkenheid: het is een praktijk, een proces van bewust handelen richting het gewenste toekomstbeeld, zelfs als de uitkomst onzeker is.
Actieve hoop begint met het onder ogen zien van de realiteit: erkennen wat verloren gaat, maar ook wat nog mogelijk is. Vervolgens bepaal je welke richting je op wilt, en zet je concrete stappen – hoe klein ook – om die toekomst mee vorm te geven.
In de tussentijd, in het gevoel van vesperance, ligt de kiem van deze actieve hoop besloten: het besef dat het oude verdwijnt, maar dat we niet machteloos zijn, en dat ons verlangen naar het nieuwe ons in beweging kan brengen.
De kracht van vesperance in de tussentijd
Vesperance biedt ruimte voor zowel rouw als verwachting. Het erkent de pijn van het loslaten, maar ook de schoonheid van het onbekende dat voor ons ligt. Het is een emotie die ons uitnodigt om niet te verstarren in nostalgie of te vervallen in doemdenken, maar om bewust aanwezig te zijn in het nu, en van daaruit actief hoopvol te handelen.
Actieve hoop helpt ons te blijven handelen vanuit zingeving en moed, juist wanneer er geen zekerheid is dat onze acties voldoende zullen zijn om de wereld te verbeteren.
In deze tussentijd, waarin de toekomst nog vormloos is, kunnen we vesperance koesteren als een bron van veerkracht. Het helpt ons om het heden te waarderen, het verleden te eren, en toch moedig en creatief te blijven bouwen aan wat komt.
Tot slot
Vesperance is het gevoel van de tussentijd: bitterzoet, hoopvol, en vol potentie. Laten we het erkennen, delen en gebruiken als brandstof voor actieve hoop. Zodat we samen, stap voor stap, de toekomst tegemoet kunnen treden.